Voor veel ouders in Leidschendam is het een bekend scenario: uw kind moet naar de tandarts, maar durft niet of barst in tranen uit bij binnenkomst. Een kindvriendelijke tandarts kan wonderen doen, maar u als ouder speelt ook een belangrijke rol. Een positieve eerste ervaring bij de tandarts legt de basis voor een leven lang goede mondzorg. In deze blog deelt Tandartspraktijk Prinsenhof – waar we dagelijks tientallen kinderen met een lach behandelen – vijf tips om uw kind voor te bereiden op een tandartsbezoek. Met deze adviezen helpt u de angst te verminderen en maakt u de tandarts zelfs een beetje leuk!
Tip 1: Begin vroeg en positief
Wacht niet tot er een probleem is voordat u met uw kind naar de tandarts gaat. Het beste is om kinderen al vanaf jonge leeftijd (rond 1 à 2 jaar) mee te nemen naar controles. In het begin is dat vooral wennen: op de stoel zitten, even in het mondje kijken – spelenderwijs laten kennismaken. Door vroeg te beginnen, wordt de tandarts iets normaals in plaats van iets engs onbekends. Praat thuis op een positieve toon over de tandarts. Leg simpel uit dat de tandarts “tandjes gaat tellen” of “kijkt of je tanden mooi schoon zijn”. Gebruik geen beladen woorden als “prikken”, “boor” of “pijn” in je uitleg. Ook als u zelf misschien nerveus bent over uw tandartsbezoek, probeer dat niet te tonen aan uw kind. Kinderen pikken stemming snel op. Houd de sfeer luchtig: “We gaan straks naar de tandarts en daarna misschien iets leuks doen!” – zo associeert uw kind het met een normale activiteit.
Tip 2: Speel tandartsje thuis
Kinderen verwerken nieuwe dingen graag in hun spel. Maak daar gebruik van en speel samen voor tandarts. U kunt een tandartskoffertje kopen of zelf iets inrichten: een spiegel, een bekertje als “spoelbekertje”, misschien een zonnebrilletje op. Laat het kind eerst tandarts zijn en u de patiënt – knuffels en poppen mogen natuurlijk ook onderzocht worden. Laat uw kind doen alsof hij/zij jouw tanden telt of poetst. Daarna kunt u de rollen omdraaien en even in hun mond kijken (tel de tanden: “wat heb jij er al veel!”). Op deze manier raakt uw kind vertrouwd met het idee van een tandartscontrole. Het wordt een leuk spel in plaats van iets engs. Bovendien kunt u zo meteen oefenen dat mondje open doen oké is. Er bestaan ook prentenboeken over naar de tandarts gaan – samen lezen kan helpen om te visualiseren wat er gaat gebeuren op een ontspannen manier. Bij Tandartspraktijk Prinsenhof geven we jonge kinderen na afloop graag een klein presentje (bijvoorbeeld een stickertje of een speelgoedje uit onze schatkist). U kunt thuis al belonen tijdens het spelen: ieder “onderzoek” eindigt met een high five of stickers verdienen. Zo koppelt uw kind het tandartsconcept aan iets positiefs.
Tip 3: Neem uw kind mee als toeschouwer
Een andere aanpak om de angst voor het onbekende weg te nemen is: laat uw kind een keer meekomen als u zélf naar de tandarts gaat. Bij onze praktijk in Leidschendam zien we regelmatig dat een peuter of kleuter meekijkt hoe papa of mama in de stoel zit. Uiteraard zorgen we dan dat het niet tijdens een zware behandeling is, maar bijvoorbeeld bij uw reguliere controle of tandsteenreiniging. U blijft rustig zitten, de tandarts doet haar routine en uw kind kan van een veilige afstand zien dat er eigenlijk niets geks gebeurt. De tandarts kan tussendoor even uitleggen: “Kijk, ik tel de tandjes van mama, één, twee, drie… En nu gaan we even poetsen met de elektrische borstel.” Door uw eigen voorbeeld leert uw kind: als mijn ouder het rustig ondergaat en het doet geen pijn, dan hoef ik er ook niet bang voor te zijn. Thuis kunt u daarna benoemen hoe trots u bent dat uw kind zo goed geholpen heeft door te kijken, en dat de tandarts heel lief was. Misschien wil uw kind dan de volgende keer zelf ook wel proberen in de stoel te zitten, net zoals u. Dit voorbeeldgedrag en vertrouwdheid kan enorm helpen bij kinderen die angstig zijn. Uiteraard als u zelf erg bang bent is dit minder geschikt – maar dan kunt u wellicht een vertrouwenspersoon (opa, oma) vragen dit eens te doen.
Tip 4: Kies een kindvriendelijke tandartspraktijk
Een tip die misschien voor de hand ligt, maar toch belangrijk: ga naar een tandarts die bekend staat goed met kinderen om te gaan. In Leidschendam zijn wij trots dat veel ouders ons aanbevelen als kindvriendelijke tandarts. Daar doen we ook moeite voor: onze wachtkamer heeft een speelhoek, ons team is geduldig en gewend om met jonge kinderen om te gaan. We leggen tandheelkunde graag op een kinderniveau uit. Zo noemen we de afzuiger bijv. “het olifantenslurfpje dat alle spuug opdrinkt” en de lamp een “tandarts-zon” die in de mond schijnt. Dit soort taalgebruik en een glimlach op ons gezicht stellen kinderen gerust. Ook laten we ze vaak meekijken in een spiegeltje of voelen aan instrumenten (“voel maar, dit haakje is net een krasnageltje, dat doet geen pijn”). Kies dus een praktijk waar men deze aanpak hanteert. U kunt hiernaar vragen bij het inschrijven: “Hebben jullie ervaring met kindjes die bang zijn?”. Bij Tandartspraktijk Prinsenhof plannen we voor kinderen graag wat extra tijd zodat we spelenderwijs te werk kunnen gaan. Soms helpt het ook als er in de behandelkamer een korte tekenfilm mag aanstaan of dat de ouder naast de stoel zit. Dat soort flexibiliteit zoek je in een praktijk. Het resultaat is dat uw kind zich sneller veilig voelt en de kans op een goede ervaring is vele malen groter.
Tip 5: Beloon en bouw een ritueel op
Last but not least: belonen werkt! Maak van de tandartsafspraak een klein feestje achteraf. Spreek bijvoorbeeld af dat jullie na de controle naar de speeltuin gaan, of een leuk boekje halen, of iets lekkers (maar suikervrij natuurlijk, de tandarts blijft opletten 😉). Zo heeft uw kind iets om naar uit te kijken, zelfs al is het bezoekje zelf spannend. Let op dat u vooraf geen beloning in het vooruitzicht stelt als omkooptruc (“als je niet huilt krijg je een snoep” – dat kan namelijk de suggestie wekken dat er iets is om heel erg niet voor te huilen). Beter is achteraf spontaan te belonen voor dapper gedrag: “Wat ben jij flink geweest, daar krijg je een sticker/knuffel voor!”. Op die manier voelt uw kind trots in plaats van gestraft te worden voor eventueel huilen. Bouw ook een vast ritueeltje rondom de tandartsbezoeken op. Bijvoorbeeld elke keer dezelfde tas met speelgoed meenemen, of na afloop samen een selfie maken met een grote glimlach om te laten zien hoe goed het ging. Consistentie geeft kinderen houvast. Als uw kind ouder wordt en tandartsbezoek routine is, zal de beloning steeds minder nodig zijn omdat het gewoon wordt. Maar in de beginfase is een beetje positieve prikkeling zeker op zijn plaats.
Extra: Wat als je kind écht niet wil?
Soms, ondanks alle voorbereiding, blijft een kind erg bang en is behandelen haast niet mogelijk. In dat geval forceer niet. Wij als tandarts zullen nooit tegen de wil van een gillend kind in toch boren of iets dergelijks, behalve als er een levensbedreigende ontsteking zou zijn (wat zelden zo acuut is). We proberen het de volgende keer gewoon weer, eventueel met extra hulpmiddelen. Voor extreme gevallen is er nog de mogelijkheid van behandeling onder sedatie of narcose bij een speciale kindertandarts/centrum, maar dat is echt een laatste redmiddel. Gelukkig zien we dat geduld en positieve versterking in 99% van de gevallen toereikend zijn. Elk kind heeft zijn eigen tempo; de één springt bij de tweede keer al enthousiast de stoel in, de ander doet er vijf bezoeken over om op het gemak te raken. Dat is prima. Ons motto: de ervaring is nu even belangrijker dan direct dat gaatje vullen. Liever nog een paar weken wachten en dan zonder trauma behandelen, dan forceren en een kind voor jaren bang maken.
Een fijne tandarts voor uw kind
Bij Tandartspraktijk Prinsenhof in Leidschendam hebben we een warm hart voor onze jonge patiënten. Wil u een tandarts die de tijd neemt voor uw kind en precies weet hoe hij kinderen op hun gemak stelt? Schrijf uw kind dan bij ons in via ons inschrijfformulier of bel ons voor meer informatie. Onze ervaren tandarts en assistentes zorgen ervoor dat elk kind met een lach de deur uit gaat – en misschien zelfs uitkijkt naar het volgende bezoek! Met de bovenstaande tips én onze kindvriendelijke aanpak maken we samen van de tandarts geen griezel, maar een vriend voor het leven van uw kind’s gebit. Geef uw zoon of dochter de beste start voor een gezonde mondzorgroutine – wij helpen u daar graag bij, stap voor stap en hap voor hap!